Avrupa Birliği ‘Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı İkinci Teklif Çağrısı (2014-2020)’ kapsamında desteklenen, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesinin Koordinatörlüğünü yaptığı, Bulgaristan’ın Nessebar Belediyesi Turizm Geliştirme Konseyi, Ukrayna Deniz Çevresini Koruma Derneği (UKRMEPA) ve Gürcistan Uluslararası Civitas Georgica Derneği (CIVITAS)’nin ortak olduğu ‘BSB257 İyi Bir Çevre Statüsü için Sıfır Atık Stratejisi (Zero Waste Strategy for Good Environmental Status-ZEWSGES) Projesi Çevrimiçi Final Kongresi ve Çalıştayı 21 Ocak 2021 tarihinde Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesinin ev sahipliğinde gerçekleştirildi.

Moderatörlüğünü Üniversitemiz Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih KONUKCU’nun yaptığı çevrimiçi kongre dört oturumda tamamlandı. Kongrenin açılış oturumuna Üniversitemizi temsilen katılan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Bülent EKER, diğer kurum temsilcilerine projeye yaptıkları katkıdan dolayı teşekkür etti ve başarılar diledi.

Açılış oturumuna, Dış İşleri Bakanlığı Avrupa Birliği Biriminden Uzman Serkan BOZKURT, Romanya’dan AB Program Yetkilisi Georgiana BRATU, CIVITAS Genel Müdürü Giorgi MESKHİDZE (Gürcistan), UKRMEPA Başkanı Nykyta KARPENKO (Ukrayna), Nessebar Belediyesi Turizm Geliştirme Konseyi Temsilcisi Sonya ENILOVA (Bulgaristan) katıldı.

Kongrenin ikinci oturumunda, Projenin Genel Koordinatörü Ali Sırrı ÖREN ile birlikte ülke koordinatörleri Mamuka GVILAVA (Gürcistan), Nykyta KARPENKO (Ukrayna), Sonya ENILOVA (Bulgaristan) projenin genel çıktılarını özetleyerek, projenin amaç ve hedeflerinin gerçekleştirildiğini bildirdiler.

Üçüncü oturumda, ortak ülkelerdeki Proje Ekosistem Eğitim Koordinatörleri ve Deniz Çevre Koordinatörleri, gerçekleştirilen proje faaliyetleri hakkında ayrıntılı bilgiler verdi. Bu oturumda, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ekosistem Eğitim Koordinatörü Prof. Dr. Fatih KONUKCU ve Deniz Çevre Koordinatörü ve Çorlu Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Lokman Hakan TECER birer sunum yaptılar.

Prof. Dr. KONUKCU, Ekosistem Eğitim Programı kapsamında gerçekleştirilen faaliyetleri şu şekilde özetledi: “Proje kapsamında dört dilde (Türkçe, Bulgarca, Ukraynaca ve Gürcüce) 7-16 yaş grubu öğrenciler için Multimedya Ekosistem Eğitim Seti geliştirildi. Eğitim seti, 20 kısa ekosistem eğitim videosu (toplam 40 dakika), online oyun, poster, broşür, kılavuzlar ve Ekosistem Farkındalık Anketinden oluşmaktadır. 2228 öğrenci ve 128 öğretmen eğitildi ve ekosistem konusunda farkındalık oluşturuldu. Bu faaliyet Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi ve Tekirdağ İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile imzalan Protokol ile gerçekleştirildi. Tekirdağ’da 480 öğrenci, 50 öğretmen, 15 sivil toplum örgütü ve yerel medya ile sahil temizliği yapılarak 600 kg çöp toplandı ve deniz kirliliğine dikkat çekildi. Ekosistem Eğitimi ile ilgili tüm veriler “Entegre Ekosistem Veri Tabanında” birleştirildi. Öğrenci ve öğretmenlerin eğitim öncesi ve eğitim sonrası doldurdukları Ekosistem Farkındalık Anketinden ekosistem bilinç düzeyinin %40’lardan %85’e yükseldiği görüldü.”

COVID-19 ile mücadeleye yönelik önlemlerin deniz ve kıyılardaki kirliliği azalttığını vurgulayan Prof. Dr. Lokman Hakan TECER ise Deniz Çevre bilinci konusunda yapılan faaliyetleri şu şekilde özetledi: “AB mevzuatı ile uyumlu, Deniz Kirliliği/Sahil Kirliliği İzleme Yöntemi ve Programı geliştirildi. Yılda dört kez her mevsim bir kez olmak üzere toplamda 8 kez Deniz Kirliliği/Sahil Kirliliği İzleme programı yapıldı. Çöplerin mevsimsel trendi, sınıflandırması ve kaynağı tespit edildi. Önlem için stratejiler tartışıldı.  Çöp Avı yapıldı.  Kırklareli Kıyıköy’de 150 den fazla balıkçı ve 40’dan fazla tekne, protokol, araştırıcı, öğrenci, STK ve halkın katılımıyla balık yerine çöp avı yaptılar. Sahile yakın deniz dibinden dalgıçlar dalarak 1 ton kadar çöp çıkardılar ve deniz kirliliğine dikkat çektiler. Çöp izleme sonucu elde edilen veriler entegre veri tabanına (Marine Litter Watch) kaydedildi.”

Ortak ülkelerdeki Ekosistem Eğitim Programı ve Deniz Çevre Koordinatörleri de aynı faaliyetleri gerçekleştirdiklerini sunumlarında özetlediler. Son oturumda ise Projenin raporlanması ve kapatılması tartışıldı.

13 Eylül 2018 tarihinde başlayan projenin iki yılın ardından 13 Eylül 2020 tarihinde tamamlanması planlanmıştı. Proje, pandemi nedeniyle 6 ay yasal uzatmanın ardından 13 Şubat 2021 tarihinde sona erecek.

Projenin toplam bütçesi 872.118,00 Euro oldu. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi ise 378.300,00 Euro bütçe ile projede koordinatör olarak yer aldı.

ZEWSGES Projesi henüz tamamlanmadan başarıları ile söz ettirdi. Proje, Brüksel'de AB Bölgeleri HAFTASI (EU Regions WEEK) sırasında Avrupa Komşuluk Aracı Sınır Ötesi İşbirliği (ENI CBC) Programlarının Uygulanması ve Yönetimi için Teknik Destek (TESIM) tarafından düzenlenen çalışma Grubunda tanıtılmak üzere seçilen 2 projeden birisiydi ve faaliyetlerin AB bölgelerinde yaygınlaştırılması için çalıştay düzenlendi. ZEWSGES Projesi, diğer alanlara aktarılmak üzere iyi bir uygulama olarak “Çevresel Zorluklar” Tematik Kümesine seçildi. Proje ayrıca “Interreg 30 yıl – Projeler” yayını ve sergisinin bir parçası olarak seçildi.

ZEWSGES, Tekirdağ'ın Marmara Ereğlisi İlçesinde Ulusal Deniz Güvenliği ve Acil Müdahale Merkezi açılış töreninde Ulaştırma ve Altyapı Bakanı'na tanıtıldı.

TESİM ENI CBC Uzmanları Hüseyin AKTÜRK ve Ruben SARUKHANYAN, 7 Mayıs 2020 tarihinde Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesinden Prof. Dr. Fatih KONUKCU ve 18 Mayıs 2020 tarihinde Mamuka GVILAVA (CIVITAS - Gürcistan) ile “Çevresel Zorluklar” Tematik Kümesi adına online görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmenin ana ilgi alanı, diğer alanlara da aktarılacak iyi bir uygulamayı temsil edebilecek projeleri AB düzeyinde daha iyi tanıtmaktı.